گزارشي از ميزگرد نقد شبكه‌هاي خبري بريتانيا در ساختمان حكومتي وايتهول
گسترش روزانه پایگاه‌های الکترونیکی خبری و تحلیلی، در مقایسه با شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی، منجر به آن شده است که مسئولین بزرگترین شبکه‌های خبری در برابر تهدید کاهش رغبت تماشاگران به تماشای اخبار روزانه آنان به فکر چاره باشند. «مارک تامپسون» مدیر کل شبکه‌های رادیویی انگلیس معتقد است که رادیو و تلویزیون به دلیل اتخاد سیاست ناگذیر بی‌طرفی و پخش تحلیل‌هایی خنثی، توانایی رقابت با تنوع پایگاه‌های خبری ندارند. وی تولید شبکه اینترنتی فاکس‌نیوز را نمونه کاملی از تسلیم صدا و سیمای خبری در برابر اینترنت دانست که این شبکه امروزه در مقایسه با شبکه‌های خبری آمریکا از جمله سي‌ان‌ان از کاربران بی‌شماری برخوردار بوده و در اطلاع‌رسانی اثربخش‌تر عمل کرده است.
تامپسون که در گفتگوی خبری در ساختمان حکومتی وایتهول در لندن شرکت کرده بود، اینترنت را بزرگترین عامل فراموشی و نابودی تلویزیون دانست مگر آنکه شبکه‌های تلویزیونی در روش‌های خبررسانی و تحلیل اطلاعات خود تغییر و تحول اساسی داشته باشند. خبر فروش امتياز شبكه ماهواره‌اي «بي‌بي‌سي وورد» به يك شركت تجاري براي استفاده تبليغات خود، به دليل عدم استقبال مخاطبان و هزينه بالاي آن، نمونه‌اي بود كه تامپسون شاهد مثال سخن خود آورد. تامپسون با ارائه برخی آمارهای خبری برگرفته از مردم انگلستان، میزان مصرف پایگاه‌های الکترونیکی را در مقایسه با شبکه‌های معتبر خبری انگلیس از جمله «بی‌بی‌سی» و «شبکه چهارم» غیرقابل وصف دانست، این در حالی است که یک شبکه رادیویی انحصاری دولت همچون بی‌بی‌سی از منابع مالی بسیار غنی ناشی از مالیات سالانه دريافتي دولت تامین می‌شوند و برخی خبرگزاری‌های الکترونیکی تنها از طریق تبلیغات اینترنتی خود، درآمدزایی می‌کنند.
مارك تامپسون تامپسون در ادامه سخنان خود اظهار داشت: «شاید بیان این سخن برای دولتمردان ما گران تمام شود، اما از هم‌اکنون باید خود را برای حذف شبکه‌های اطلاع‌رسانی صرفا دولتی آماده کنیم. دیگر زمان آن گذشته است که دولت برای اطلاع‌رسانی مردم خود بر اساس استراتژی‌های سیاسی خود تنها دو یا سه شبکه را فعال سازد و مردم خود را سال‌ها هدایت کند. باید پذیرفت که آینده از آن شبکه‌های اجتماعی الکترونیکی خبری است که سرعت انتقال خبر در آنجا به صدم ثانیه می‌کشد و مخاطب در عین آزادی تمام با شنیدن تمامی اخبار ضد و نقیض، خود هرآنچه باور می‌کند برمی‌گزیند».
اين كارشناس و تحليلگر مسائل رسانه، معتقد است که مخاطب خبری امروز، دیگر از شبکه‌های خبری استاندارد با رعایت اصول و ضوابط بی‌طرف و ارائه خبرهای خنثی خسته شده است. به اعتقاد وی پایگاه‌های خبری احزاب و گروه‌های خاص که در جهت اشاعه ایدئولوژی و اندیشه‌ها و اهداف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی خود فعال می‌شوند از جذابیت بیشتری برخوردارند. بنابراین تا زمانی که یک شبکه خبری صرفا در جهت حفظ دیپلماسی سیاسی یک دولت، فعالیت کند و خبرهای منفی علیه دولت خود را سانسور کند، نمی‌تواند برای مخاطب امروزی که مسلح به ابزارهای گوناگون اطلاع‌رسانی است، مفید باشد و در نهایت در مسير خودسانسوری قرارگرفته و از دور رقابت حذف می‌شود.
در سوی دیگر میز کنفرانس خبری لندن، «نیک رابنسون» دبیر تحریریه شبکه بی‌بی‌سی و خبرنگار ويژه دولت نشسته بود. رابنسون در بيشتر سفرهاي خارجي روساي جمهور انگليس به عنوان خبرنگار ويژه اعزام شده است. وی با اظهارنظری کاملا مخالف نسبت به عقاید تامپسون، رعایت بی‌طرفی در یک شبکه خبری را مشخصه سلامت آن شبکه دانست. وی اظهار داشت: «هیچ کس با پیشرفت و ارتقای کیفیت شبکه‌های خبری مخالف نیست، اما باید ابتدا تعریف علمی خود از پیشرفت رسانه خبری را بیان کنیم. هر رسانه‌ای تعریف خاص خود را دارد و باید در چارچوب همان تعریف رشد کند و تخطی از آن چارچوب، منجر به حذف آن رسانه خواهد شد». وی اصول حاکم بر شبکه‌های رسمی خبری را متفاوت از یک پایگاه الکترونیکی خاص برای یک جریان فکری یا سیاسی دانست که با نگاهي متعصب به عقائد و سياست‌هاي خود، بخواهند نسبت به برجسته كردن اخبار مرتبط با اهداف خود، شانتاژ خبري راه‌اندازند.
«كيلون مكينزي» خبرنگار سابق روزنامه ملي «سن» وابسته به شبكه راديويي انگليس، با شركت در اين بحث، سخن خود را با دو مثال خبري آغاز كرد. دو مسئله مهمي كه انگليس در سال‌هاي اخير با آنها روبرو بوده است، گسترش مهاجران و خروج انگليس از اتحاديه كشورهاي اروپايي بود. در سال‌هاي اخير به دليل حساسيت دولت بر عدم پوشش خبري اين دو مسئله، هيچ رسانه ملي سخني از آنها نمي‌برد. تا اينكه انتخابات پارلماني اخير انگليس فرارسيد و برخي نامزدهاي انتخاباتي براي افزايش آراي خود، دست بر روي اين مسائل حساس گذاشتند و رسانه‌ها نيز براي اولين بار آنها را مطرح كردند. جالب آنكه اين بار به دليل تمركز دولت بر روي برخي نامزدهاي خاص، آنچنان گسترده اين دو مساله خبررساني شد كه مردم را كلافه كرده بود. مكينزي در تاييد سخنان تامپسون مبني بر لزوم تغيير رويه راديو و تلويزون عنوان كرد: «چند روز پيش با ديويد كامرون(نخست‌وزير انگليس) در مورد تاسيس يك شبكه راديويي رايگان تنها براي پخش نظرات موافق و مخالف مردمي صحبت مي‌كرديم. وي اين نظر را تاييد كرد اما ظرفيت آن را تنها در راديو مي‌ديد نه در تلويزيون». مكينزي چنين رويكردهايي كه به مخاطب عدم سفارشي بودن يا دولتي بودن يك شبكه خبري را ثابت كند، لازمه شبكه‌هاي فعلي دانست.
مكينزي با اشاره به علل گسترش انديشه جهاني‌شدن در ميان ملت‌ها، اظهار كرد: «امروزه كمتر ملتي را مي‌شناسيم كه در انديشه حضور در جريان جهاني‌شدن نباشد. آنگاه كه تمام فرهنگ‌ها، تمدن‌ها، اقليم‌ها با تمام فن‌آوري‌هاي خود به ميدان رقابت آمدند و ناتوانايي‌هاي خود را شناختند، انديشه جهاني‌شدن تبديل به مساله اساسي ملت‌ها شد. امروز غرب به دليل توانايي‌هاي علمي خود رهبري اين جريان را برعهده دارد و شايد فردا شرق.» مكينزي از مدل جهاني‌سازي غرب براي رسانه‌هاي غربي نيز بهره مي‌گيرد و تكيه رسانه بر برجسته‌سازي رويدادهاي خاص و جهت‌دار كه در مسير اميال انسان غربي است را نياز رسانه‌هاي خبري دانست. به اعتقاد وي در اين ميان، حتي نشريان زرد نيز اهميت پيدا مي‌كنند چرا كه آنها نيز مخاطبان خاص خود را دارند. بهره‌گيري از مدل نشريات و پايگاه‌هاي خاص ديني و فرقه‌اي در ميان كشورهاي شرقي نيز به اعتقاد مكينزي لازم است.
كيلون مكينزي بيان واقعيت موجود در جامعه را با حفظ بي‌طرفي و حركت در اصول لامتغير خبرسازي، غيرممكن دانست و گفت: «زماني كه شما نتوانيد از يك واقعيت خبري دفاع كنيد يا يك امر غير مقبول و غير انساني را رد كنيد و صرفا گزارش‌دهنده باشيد، نمي‌توانيد مخاطب را با خود همراه كنيد».
«جيمز مردوك» مدير شبكه‌هاي ماهواره‌اي «اسكاي» با دعوت مارك تامپسون به عنوان مدير موفق شبكه‌هاي بومي تلويزيوني انگليس، به اين ميزگرد اضافه شد. تامپسون شبكه‌هاي اسكاي را در مقايسه با بي‌بي‌سي بسيار موفق ارزيابي كرد چرا كه منابع مالي آنها، از كمك‌هاي محلي و خبررساني‌هاي آنها نيز مختص مناطق محلي خاص انگليس است. مردوك گسترش حمايت‌هاي دولتي از بي‌بي‌سي را تهديد جدي براي فضاي رسانه‌اي انگليس دانست كه شايد منجر به كودتاي رسانه‌اي عليه خود دولت يا ايجاد مافياي خبري شود. مردوك شبكه‌هاي اسكاي را كاملا مستقل از دولت دانست كه تنها و تنها بر اساس درخواست‌هاي مردمي به توليد برنامه و خبر مي‌پردازد.
No comments:
Post a Comment